De impact van een 67-jarig huwelijk

Het is zondagmiddag als ik op mijn werktelefoon de nodige gemiste oproepen en berichtjes zie. Het is de dochter van een echtpaar dat ik sinds begin vorig jaar begeleid. Vader heeft dementie en moeder zorgt al een aantal jaar intensief voor hem. Aangezien moeder de laatste tijd zelf lichamelijk achteruit gaat, ondersteunt de dochter waar nodig, zodat haar ouders samen thuis kunnen blijven wonen. Want dat doen ze al 67 jaar…

Het echtpaar krijgt wijkverpleging en huishoudelijke hulp van de thuiszorg en meneer gaat drie  keer per week met veel plezier naar de dagbesteding. En tot dusver ging dat prima zo. Maar vandaag is het mis. Verontrust vertelt de dochter me dat haar vader waarschijnlijk een longontsteking heeft. Hoewel hij thuis behandeld wordt met antibioticum, is hij er heel ziek van. Omdat haar moeder kampt met hartfalen en een anemie, kan zij niet voor hem zorgen. En tot overmaat van ramp heeft dochter zelf de griep. Ik hoor de radeloosheid in haar stem.    

Samen komen we tot de oplossing dat een tijdelijke opname in een verpleeghuis voor hen beiden het beste is. Diezelfde zondagmiddag nog informeer ik bij de verpleeghuizen in Parkstad en aan het einde van de middag kan ik twee plaatsen aanbieden: één PG-plek in Kerkrade voor meneer en één somatische plek voor mevrouw in Landgraaf.

Maar dan verandert het scenario weer. De huisarts belt dat het toch medisch noodzakelijk is dat de heer in het ziekenhuis wordt opgenomen. Per ambulance wordt hij naar het ziekenhuis gebracht. De familie laat daarmee de tijdelijke verblijfplek voor mevrouw vervallen. De dochter wil samen met haar broer de 24-uurszorg nog een aantal dagen voor moeder bieden in de hoop dat het echtpaar snel opknapt.

Maar in de dagen dat het echtpaar van elkaar gescheiden is, gaat het niet goed. Ze blijken helemaal niet zonder elkaar te kunnen. Mevrouw wordt steeds zieker en zwakker en meneer krijgt een ziekenhuisdelier. Hij valt tot twee keer toe en vraagt voortdurend naar zijn vrouw.

Al snel wordt duidelijk dat het definitief niet meer mogelijk is dat hij terug naar huis gaat. Daarnaast is de kans groot dat mevrouw niet lang meer zal leven. Ik kan en wil me er niet bij neer leggen dat die twee lieve mensen, die al zolang samen zijn, nu zouden worden gescheiden.

Daarom doe ik er alles aan om het echtpaar zo snel mogelijk te herenigen in een voor hun passende woon- en zorgsetting. De familie en ook de huisarts ondersteunen me in die missie. Maar de tijd dringt. Het kan toch niet zo zijn dat wet- en regelgeving in de zorg en het oerwoud aan verschillende indicaties, protocollen en procedures de oorzaak zijn van een definitieve scheiding na 67 jaar lief en leed?  Juist nu ze elkaar zo hard nodig hebben en misschien wel afscheid van elkaar moeten nemen? 

Gelukkig blijken onze bemoeienissen niet voor niets en ontdek ik weer wat de kracht is van samenwerking, over de grenzen van een zorginstelling heen.

Deze foto zegt het allemaal:

Het echtpaar verblijft nu samen in een wijkzorgcentrum in Landgraaf. Ik besef des te meer wat een huwelijk van 67 jaar betekent; ook voor iemand die zelf al bijna 30 jaar getrouwd is. Als casemanager dementie leer ik zo ook elke dag weer bij. Zo blijkt de meest praktische oplossing niet altijd de juiste te zijn. Maar als je verder kijkt, kun je écht het verschil maken. Dat maakt mijn werk als wijkverpleegkundige en casemanager dementie zo uitdagend.